80. rocznica zburzenia Wielkiej Synagogi w Gdańsku.

80. rocznica zburzenia Wielkiej Synagogi w Gdańsku

Na początku 1939 roku gdańska Gmina Synagogalna, pod brutalnym naciskiem nazistowskich władz Wolnego Miasta Gdańska, zgodziła się na sprzedanie Senatowi WM, zbudowanej w 1887 roku, Wielkiej Synagogi przy Reitbahn (dziś ul. Bogusławskiego). Było to jednym z warunków w miarę swobodnej emigracji Żydów gdańskich.

W kwietniu 1939 roku synagoga została całkowicie opróżniona: przedmioty liturgiczne, a wraz z nimi słynna kolekcja judaików Lessera Giełdzińskiego zostały ewakuowane do Nowego Jorku, organy i ławki ‒ sprzedane, a bogate, sięgające XVII wieku archiwum – wywiezione do Jerozolimy.

3 maja 1939 roku niemieckie władze miasta otoczyły budynek drewnianym parkanem, na którym umieściły złowrogi napis: „Przybądź ukochany maju i uwolnij nas wreszcie od Żydów!”. Tak rozpoczęła się systematyczna rozbiórka Wielkiej Synagogi. Wkrótce budynek całkowicie zniknął z pejzażu Gdańska, a wraz z nim symbol wielowiekowej, twórczej obecności Żydów w mieście nad Motławą.

Tym wydarzeniom będą poświęcone spotkania, na które 26 maja 2019 zapraszają:

Muzeum Narodowe w Gdańsku,

Gmina Wyznaniowa Żydowska w Gdańsku oraz

Fundacja Jewish Community Centre Gdańsk / Centrum Społeczności Żydowskiej w Gdańsku.

Program spotkań:

Muzeum Narodowe w Gdańsku, ul. Toruńska 1

godz. 12.00 – wykład Mieczysława Abramowicza (MNG), Wielka Synagoga w Gdańsku. Ludzie i zdarzenia

godz. 12.45 – wykład Izabeli Jastrzembskiej-Olkowskiej (Muzeum Gdańska), Skarby Wielkiej Synagogi. Kolekcja Lessera Giełdzińskiego

Makieta Wielkiej Synagogi przy Teatrze Szekspirowskim, ul. Bogusławskiego

godz. 16.00 – modlitwa w intencji pomordowanych gdańskich Żydów

Nowa Synagoga w Gdańsku-Wrzeszczu, ul. Partyzantów 7

godz. 17.00 – Debata „LeDaber”. Rozmowy o…tolerancji: „Tradycyjna” tolerancja gdańska. Mity czy rzeczywistość?