W roku 1828 w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty zawiązało się sprzysiężenie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego przeciwko wodzowi naczelnemu wojsk Królestwa Polskiego i dowódcy sił rosyjskich stacjonujących w zachodnich guberniach Rosji, wielkiemu księciu Konstantemu, który był bratem cesarza Rosji i króla Polski Mikołaja I. Był on powszechnie znienawidzony za stworzenie systemu tajnej policji i donosicielstwa, a także za publiczne poniżanie polskich oficerów.
Sygnałem do wybuchu powstania miał być pożar browaru na Solcu i kamienicy przy ul. Dzikiej. Powstanie wybuchło wieczorem ok. godz. 18:00 29 listopada 1830 r. Grupa 24 spiskowców, złożona głównie z młodych inteligentów wraz z częścią podchorążych, opanowała Belweder – rezydencję wielkiego księcia. Jednakże Konstanty zdołał się przed napastnikami ukryć. Powstańcy tylko dzięki pomocy 15 tys. pospólstwa i plebsu warszawskiego zdobyli wówczas Arsenał.
5 października 1831, w okolicach Brodnicy, ostatni duży oddział armii polskiej przekroczył granicę z Prusami, gdzie został internowany. 9 października skapitulowała twierdza Modlin, a 21 października twierdza Zamość. Ta ostatnia data uznawana jest za koniec powstania listopadowego
„Noc Listopadowa. Rzecz o zrywie narodowym Polaków z 1830 roku”
Poniedziałek, 27 listopada, godz. 19.00, Zamek Gniew
