Górnictwo miejskie, czyli nowe perspektywy dla recyklingu odpadów
W polszczyźnie urban mining funkcjonuje jako górnictwo miejskie, a więc dosłowne tłumaczenie anglojęzycznego terminu. Urban mining to proces odzyskiwania cennych surowców ze zużytych produktów (np. pojazdów, sprzętów elektronicznych), instalacji, budynków i różnorodnej, stworzonej przez człowieka infrastruktury. Oczywiście metropolie, gdzie ilość dóbr wytworzonych przez ludzi, czyli tzw. złóż antropogenicznych, jest wielokrotnie większa niż w strefach pozamiejskich, stanowią najbardziej atrakcyjne pole aktywności dla górnictwa miejskiego. Jednak nie należy widzieć tego procesu tak wąsko, jak sugeruje nazwa. To metoda odzysku surowców wtórnych, która wartościowe złoża widzi wszędzie tam, gdzie człowiek pozostawił ślad swojej działalności. Kopalniami dla urban mining są wszystkie wytwory ludzi, które przestały być już używane.
Przeczytaj więcej o Urban Mining: https://www.stenarecycling.pl/zrownowazony-recykling/innowacje-w-recyklingu/badania-nad-gornictwem-miejskim/
Urban mining, a ochrona środowiska i gospodarka cyrkularna
Skoro górnictwo miejskie polega na odzyskiwaniu cennych surowców i prowadzi do ich ponownego spożytkowania na drodze recyklingu, oczywistym jego rezultatem jest ochrona środowiska naturalnego. Wykorzystanie zasobów tkwiących w odpadach pozwala z jednej strony, oszczędzić zasoby naturalne, z drugiej zredukować ilość odpadów. Dla rosnącego zainteresowania urban mining nie bez znaczenia pozostają także: idea gospodarki obiegu zamkniętego, deficyty złóż naturalnych i oczywiście czynniki ekonomiczne.
Pozyskiwanie cennych surowców z pierwotnych źródeł, zwłaszcza rzadkich metali, o których często mówi się w kontekście urban mining, jest dziś często trudniejsze i droższe, niż ich odzysk. Doskonałym tego przykładem jest pozyskiwanie metali szlachetnych z odpadów elektronicznych. Z tony smartfonów pozyskać można 300 razy więcej złota niż z jednej tony rudy tego surowca. Milion smartfonów poddanych recyklingowi dostarczyć może nawet 34 kg złota, 350 kg srebra, 15 kg palladu, 14 ton miedzi i spore ilości niemal 40 innych cennych pierwiastków. Nic dziwnego, że jedną z powszechniejszych dziedzin górnictwa miejskiego jest odzysk metali z e-odpadów, od którego wszystko się zaczęło ponad 30 lat temu w Japonii, gdzie swoje prace prowadził prof. Michio Nanjyo, twórca terminu urban mining.
Górnictwo miejskie na świecie i w Polsce
Za kolebkę urban mining uważa się Japonię, skąd zresztą pochodzi wiele rewolucyjnych pomysłów dotyczących gospodarki odpadami (ciekawym tego przykładem jest bezodpadowe miasto Kamikatsu). Dziś już nie tylko Japonia, ale gospodarki z całego świata z powodzeniem wykorzystują założenia urban mining. Imponujące osiągnięcia w tej dziedzinie mają na swoim koncie Szwajcaria, Niemcy, kraje skandynawskie czy Chile.
W Polsce, chociaż w społecznej świadomości górnictwo miejskie nie jest jeszcze mocno zakorzenione, także dzieje się w tym zakresie bardzo dużo. Stena Recycling, jedna europejskich firm zajmujących się zarządzaniem odpadami i ich odzyskiem, od lat wyznacza także w Polsce trendy w recyklingu pojazdów czy elektroodpadów. Stena Recycling bierze ponadto aktywny udział w projektach naukowych dotyczących urban mining i testach, których zadaniem jest wypracowanie najefektywniejszych metod recyklingu odpadów w różnego rodzaju infrastrukturach
Jej specjaliści m.in. pracują wraz z naukowcami z uniwersytetu w Linköping, by ocenić potencjał tkwiący w wykorzystaniu nieużywanych instalacji rur i przewodów do pozyskiwania miedzi, aluminium i stali. Firma testuje także nowe technologie pod kątem wydobywania i recyklingu miedzi z zakopanych pod ziemią przewodów telekomunikacyjnych.