„Powojenna gdańska tkanina i ceramika artystyczna” – wystawa w Pałacu Opatów w Oliwie

- Artyści Wybrzeża w latach 50. i 60. tworzyć zaczęli tkaniny z inspiracji malarskich, często wykonywali je sami malarze – powiedziała Magdalena Olszewska, współkuratorka i autorka aranżacji wystawy. - Tradycje Szkoły Sopockiej, słynnego koloryzmu, przeniosły się do tkaniny i ceramiki. W tym czasie Gdańsk był najsilniejszym ośrodkiem tkaniny malowanej w Polsce. Kołtryny i tapiserie Zuli i Wacław Strzelecckich oraz Anny Wójcik zawierały świat wizyjny, surrealny, baśniowy, nawiązywały do tkaniny dawnej ze scenami z polowań, zwierzętami, ptakami i innymi motywami, które się powtarzały.

Ekspozycja „Powojenna gdańska tkanina i ceramika artystyczna” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku czynna jest w Pałacu Opatów w Oliwie – siedzibie Oddziału Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku. Ekspozycję oglądać będzie można do 28 sierpnia 2011 r.

Józefa Wnukowa i jej uczniowie. Do wnętrz zabytkowych i muzealnych  

Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych, która początkowo mieściła się w Sopocie, a następnie przeniosła się do Gdańska, utworzyła Pracownię Gobelinu, przekształconą w Pracownię Tkaniny Dekoracyjnej z Warsztatem Druku Sitowego na Tkaninie. Prowadziła Pracownię Józefa Wnukowa, która skupiła wokół siebie artystów młodych. Byli wśród nich: Anna Wójcik, Krystyna Jacobson, Bernarda Świderska, Zuli i Marian Strzeleccy, Adela Szwai. Tkaniną artystyczną zajmowali się także malarze, między innymi Julisz Studnicki, Jacek i Hanna Żuławscy, Kazimierz Ostrowski.
- Tkaniny malowane i tkane artyści Wybrzeże wykonywali również na zamówienie do wnętrz zabytkowych i muzealnych, tych oczywiście w swoich zbiorach nie posiadamy – kontynuuje Magdalena Olszewska.  – Znajdują się one w: pałacu w Gołuchowie, na zamku w Książu Wielkim. Gdańscy artyści są autorami wystroju Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku i Filharmonii w Bydgoszczy. Ogromnie dużo powstało w tym czasie tkanin artystycznych do wnętrz ówczesnych kawiarni.  

Dla pawilonów targowych, dla Zespołów „Mazowsze” i „Śląsk”. Ku gobelinowi artystycznemu

Warto przypomnieć, że tkaniny ogromnych rozmiarów – nawet 60 m kw. - w technice sitodruku artyści gdańscy wykonywali w latach 60. na: wystawy do polskich pawilonów – w Pekinie, Szmirze, na Światowy Festiwal Młodzieży w Bukareszcie. Dziełem ich rąk były także tkaniny – tła do występów dla Zespołów Pieśni i Tańca „Mazowsze” i „Śląsk”.
- Od lat 70. XX w. wróciło zainteresowanie gobelinem artystycznym – mówi Magdalena Olszewska. - Tworzono prace bardziej tradycyjne, przedstawieniowe, choć zróżnicowane tematycznie: okolicznościowe, pejzaże, prace liryczne na pograniczu abstrakcji aluzyjnej lub stricte nieprzedstawiające.
Wśród artystów zajmujących się tradycyjnym gobelinem, których prace znajdują się w muzealnej kolekcji i na wystawie, należałoby wymienić: Gizelę  Karłowską, Barbarę Argasińską-Łozińską, Krzysztofa Charytoniuka, Ewę Roubę-Zuber, Hannę Wojcieszek-Koralewicz, Martę Gąsienicę-Szostak, Aleksandrę Bibrowicz-Sikorską, Małgorzatę Bereźnicką, Monikę Krechowicz, a z nowego pokolenia Ewę Łukiewską, która zamiast wełny stosuje sizal o luźnym splocie. Na wystawie znajdują się także prace posługujące się nietradycyjnymi materiałami, oryginalnymi autorskimi technikami, o nowatorskich rozwiązaniach nawiązujących do kolażu, asamblażu, obiektu przestrzennego. Ich autorami są: Bernarda Świderska, Natalia Piontek, Barbara Brzeska-Siemianowska, Małgorzata Żerwe, Aleksander Widyński.

W kontekście tej ekspozycji ukazanie gdańskiej ceramiki współczesnej stanowi dopełnienie prezentacji gdańskiej tkaniny artystycznej.
* * *
Wystawie towarzyszą dwa foldery dotyczące obu kolekcji: tkaniny i ceramiki.

Kuratorki wystawy:  Magdalena Olszewska, Joanna Szymula-Grygiel
Aranżacja wystawy: Magdalena Olszewska
Opieka konserwatorska oraz techniczne rozwiązania ekspozycyjne: Maciej Głowacki
Opracowanie graficzne materiałów promocyjnych: Agnieszka Gawędka.