- W zbiorach Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki znajduje się ponad 2 tysiące dzieł polskich artystów – powiedział na wernisażu Zbigniew Buski, dyrektor Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. - Przed dwoma laty gościliśmy, wraz z gospodarzem Sopotu, Jackiem Karnowskim, w lwowskim muzeum u Igora Chomyna, rozmawialiśmy o wystawie, którą dziś z radością otwieramy.
„Twórczość Jacka Malczewskiego ze zbiorów Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki” to tytuł wystawy czasowej czynnej w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie. Oglądamy obrazy olejne, akwarele i rysunki.
Zbigniew Buski: „Dziękuję Igorowi za wieloletnią przyjaźń”.
Zanim otwarto wystawę, uczczono minutą ciszy tragiczną śmierć Borisa Woźnickiego, dyrektora Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki, wielkiego przyjaciela polskiej sztuki i kultury, który zginął w wypadku w maju 2012 roku.
- Dziękuję Igorowi za wieloletnią przyjaźń, za to, że oglądamy dzieła z waszych zbiorów i że prace najlepszych współczesnych artystów plastyków Wybrzeża możemy prezentować publiczności we Lwowie.
- Cieszę się, że mogę znowu gościć w Państwowej Galerii Sztuki i - dzięki idei dyrektora Zbigniewa Buskiego - pokazuję znów obrazy i rysunki Jacka Malczewskiego - powiedział Igor Chomy, kurator wystawy, kustosz i wicedyrektor Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki, który opiekuje się wszystkimi działami Jacka Malczewskiego w swoim muzeum. – Ponieważ galeria lwowska posiada obszerną kolekcję malarstwa polskiego, w tym i Malczewskiego, te zasoby bardzo często są pokazywane na wystawach w Polsce. Jednak tylko sopocka PGS tak ściśle z nami współpracuje i pokazuje sztukę polską współczesną na Ukrainie, przede wszystkim we Lwowie.
Inne polskie muzea wypożyczają z lwowskiej galerii pojedyncze obiekty na swoje większe ekspozycje. O ile polska sztuka przedwojenna jest dość dobrze znana Lwowiakom i na zachodniej Ukrainie, polska sztuka współczesna do niedawna prawie była nieobecna w muzeach ukraińskich, stwierdził Chomyn. Dyrektor Buski przywiózł do Lwowa kilka wystaw, w tym prace Kiejstuta Bereźnickiego, Macieja Świeszewskiego, Kazimierza Kalkowskiego, Henryka Cześnika i in. To bardzo to cenna inicjatywa, samodzielna organizacja tego typy wystaw dla strony ukraińskiej byłaby zbyt kosztowna.
- W naszych zbiorach posiadamy kolekcję dzieł Jacka Malczewskiego dość pokaźną – 64 obrazy olejne oraz rysunki i akwarele – kontynuował Igor Chomyn. – Na tę wystawę wybraliśmy najlepsze prace za wyjątkiem jednej, znakomitej - „Portretu żony” artysty pochodzącego z 1905 roku. Nie zgadzam się na wywóz pracy z jednego względu, jest namalowana na eternicie i podczas transportu mogłaby ulec uszkodzeniu.
Chomyn wyraził nadzieję, że wystawa się spodoba nie tylko mieszkańcom, ale i turystom, że będzie przez miłośników sztuki licznie odwiedzana, że okaże się rewelacją i - że w ślad za nią - w najbliższej przyszłości, w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie zorganizowane zostaną następne prezentacje dzieł ze zbiorów lwowskich, a Lwowiacy zobaczą u siebie polskich artystów współczesnych.
Z tortownicą na głowie. Znawcy sztuki na Ukrainie cenią jego artyzm absolutnie
- Dzisiaj w Sopocie mamy Polskę obojga narodów – powiedziała Joanna Cichocka – Gula, wiceprezydent Sopotu. – Przed chwilą mieliśmy też otwarcie wystawy w Muzeum Sopotu na temat litewskiego uzdrowiska nad Bałtykiem – Połągi, a teraz otwieramy ekspozycje ze zbiorów lwowskich, cieszę się, ze mamy tak wspaniałych przyjaciół, dziękujemy bardzo, że pan przyjechał i ze pan przywiózł te wystawę.
Pani wiceprezydent zwierzyła się, że chciała opowiedzieć jakąś anegdotę o Jacku Malczewskim, ale jej się to nie udało, szukała materiałów, ale odniosła wrażenie, że to był bardzo poważny człowiek.
- Nie zawsze, zwłaszcza jak się patrzy na jego obraz przedstawiający postać z tortownicą na głowie, widać wyraźnie, że lubił anegdotę, lubił też sobie popić – wtrącił Igor Chomyn.
- W stałej ekspozycji mamy dzieła artystów polskich, wśród których najwięcej jest prac Jacka Malczewskiego – powiedział „Dziennikowi Pomorza” Igor Chomyn. – Malczewski ma na Ukrainie wielbicieli wśród znawców sztuki, którzy cenią jego artyzm absolutnie.
Dla muzeum posiadanie dużej kolekcji tak wybitnego artysty jest nie do przecenienia, nie wyobrażam sobie naszej kolekcji malarstwa polskiego bez twórczości Malczewskiego - stwierdził Chomyn. - Mamy aż dwanaście jego autoportretów.
W lwowskiej kolekcji malarstwa polskiego znajduje się ponad dziewięćdziesiąt autoportretów różnych autorów. Igor Chomyn zorganizował pierwszą wystawę autoportretów artystów polskich ze zbiorów lwowskich „Polaków portret własny” w Muzeum Śląskim w Katowicach.
- W twórczości Malczewskiego fascynują mnie zagadkowe symbole, które trzeba odcyfrowywać, często historycy sztuki nadinterpretują, domyślają się więcej, aniżeli w nich jest w istocie - stwierdza Chomyn. - Fantastyczna jest kolorystyka i bardzo mocny rysunek, co widać na reprodukcjach czarno – białych. Bo jeżeli artysta nie ma mocnego warsztatu, próbuje zagrać kolorem i to w czarno – białych reprodukcjach zawsze jest widoczne.
Wśród gości na wernisażu był prof. dr hab. Myron Jankiw, Konsul Generalny Ukrainy w Gdańsku.
Katalog, audycje radiowe i telewizyjne, publikacja w „Tygodniku Powszechnym”
Wystawie towarzyszy katalog z tekstem i reprodukcjami wszystkich dzieł prezentowanych na wystawie. Można tez kupić pojedyncze reprodukcje – pocztówki. Ponadto w nocy z 28 na 29 czerwca 2012 r. – od 24 do 2 w nocy - nadana zostanie audycja na żywo z Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie „Trójka pod księżycem”, w trakcie której mowa będzie o dziełach z wystawy i ich autorze. Także w niedzielę, 1 lipca 2012 r. o godz. 19. 05, można będzie dowiedzieć się – też na żywi z galerii - sporo o tej ekspozycji w „Magazynie bardzo kulturalnym”. W najbliższym numerze „Tygodnika Powszechnego” znajdzie się cztero stronicowa wkładka poświęcona będzie temu wydarzeniu oraz drugiej czynnej w tym miejscu wystawie poświęconej rosyjskiej awangardzie, a także wystawie prac Andrzeja Dudzińskiego, znakomitego malarza, rysownika i ilustratora polskiego, honorowego obywatela Sopotu, która otwarta zostanie 12 lipca 2012 r. W czwartek, 28 czerwca 2012 r. otwarta zostanie wystawa fotografii Wacława Wantucha „Akty”.
Ekspozycja czynna będzie do 23 września 2012 r., oglądać ja można codziennie od godz. 10 do 20.
* * *
Jacek Malczewski (1854 - 1929) urodził się w Radomiu, w zubożałej rodzinie ziemiańskiej. W 1871 r. zamieszkał w Krakowie, gdzie uczęszczał do gimnazjum Św. Jacka, a później studiował w Krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, u Feliksa Szynalewskiego, Władysława Łuszczkiewicza i Jana Matejki. W latach 1875-77 przebywał w Paryżu, studiował w tamtejszej École des Beaux-Arts, m.in. w pracowni Ernesta Lehmanna. W ciągu całego życia dużo podróżował, odwiedził m.in. Włochy (1880, 1890, 1906), Monachium (1885-86, 1892), Francję, Azję Mniejszą. W latach 1896 -1900 pełnił funkcję profesora krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, a następnie Akademii Sztuk Pięknych (w latach 1911 - 1922). Wystawiał w licznych galeriach w kraju i zagranicą: w Wiedniu, Monachium, Berlinie, Rzymie, wielokrotnie w Paryżu. Jego pierwsza wystawa indywidualna miała miejsce we Lwowie (1903), kolejne m.in. w Warszawie (1910), Poznaniu (1925), Lwowie (1926) i w Krakowie (1929). Bywał często laureatem nagród artystycznych, z których do najważniejszych zaliczyć można złoty medal na Wystawie Światowej w Berlinie i srebrny medal na Wystawie Światowej w Paryżu w 1900 r. Twórczość Malczewskiego uhonorowana została także nagrodą Polskiej Akademii Umiejętności (1902), orderem Polonia Restituta (1921).
Wyrastające z tradycji późnego romantyzmu i realizmu malarstwo Jacka Malczewskiego, związane z rozwijającymi się na przełomie XIX i XX w. symbolizmem i wczesnym ekspresjonizmem, odnosi się w swej bogatej i skomplikowanej ikonografii do problemów egzystencjalnych, eschatologicznych, kwestii narodowych, także dotyczących powołania artysty.
Malczewski stworzył kilka tysięcy prac o różnorodnej tematyce: portretów, przedstawień baśniowo-fantastycznych, martyrologicznych, patriotycznych i symbolicznych. W pierwszym okresie twórczości malował głównie kompozycje realistyczne ukazujące losy zesłańców polskich na Syberii oraz obrazy historyczne. Z czasem, pod wpływem tendencji modernistycznych, zwrócił się ku alegorii i symbolizmowi, sięgając do inspiracji baśnią, literaturą (głównie poezją romantyczną), stworzył własny, oryginalny styl malarski. Swoją artystyczną indywidualność zaznaczył w sposób szczególny w realizacjach wielkich malarskich cykli, takich jak: "Introdukcja", "Melancholia" i "Błędne Koło".
Lwowska Narodowa Galeria Sztuki posiada znaczną, obejmującą wszystkie okresy twórczości, kolekcję dzieł Malczewskiego. Składa się ona z 68 obrazów i szkiców oraz 18 rysunków i akwarel. Galeria Miejska we Lwowie już w 1908 r. posiadała 29 obrazów i szkiców artysty reprezentujących jego ponad trzydziestoletni wówczas dorobek. Do zbioru tego dołączone zostały prace pochodzące m.in. z kolekcji Piotra Dobrzańskiego, Ukraińskiego Muzeum Narodowego, Lubomirskich, hr. Leona Pinińskiego. Znajdują się wśród nich dzieła, takie jak: "Matka Boska" z 1874, "Poranek" z 1891 r.; prace z lat 1900 – 1910, z okresu największego rozkwitu talentu artysty: „Rycerz i muza”, "Autoportret z faunami", "Pieta", "Eloe", "Zatruta Studnia", „Portret Małgorzaty i Karola Lanckorońskich”. Chlubą galerii jest także kolekcja autoportretów artysty, spośród których trzy przedstawiają artystę jako Chrystusa: "Chrystus w Emaus", "Chrystus przed Piłatem", "Chrystus i Samarytanka".
Napisz komentarz
Komentarze