Globe Forum w Gdańsku. Prof. Orłowski: Czekają nas ciężkie lata w gospodarce

Kryzys? To wspaniale!
– Czekają nas ciężkie lata w gospodarce światowej. Rządy będą spłacać zadłużenie wewnętrzne, instytucje finansowe muszą dostosować się do nowej sytuacji. Nawet jeśli wygramy z kryzysem, nie spoczywajmy na laurach, bo kolejna zapaść może się powtórzyć za 10 czy nawet pięć lat! Z kryzysem trzeba walczyć stale poprzez innowacje. Tylko nowe rozwiązania dają nam szansę w potyczce z kryzysem – mówił prof. Witold Orłowski z PriceWaterhouseCoopers. Drugi dzień Globe Forum upłynął pod znakiem walki z kryzysem, poszukiwania odpowiedzi na pytanie o źródła innowacji, a także nagradzania tych, którzy wytyczają szlak innowatorom.


– Cieszę się, że jest kryzys – mówił Johan Górecki, jeden z organizatorów Globe Forum. – Kryzys daje szanse nowemu spojrzeniu i wspomaga rozwiązania, które w czasach prosperity nie miałyby szans. Paradoksalnie kryzys jest sprzymierzeńcem innowacji i zrównoważonego rozwoju! – mówił Górecki.

W debacie wokół źródeł innowacji, prócz naukowców i praktyków biznesu, brał udział również futurolog Patrick Dixon. – Nie należy lekceważyć roli wyobraźni w procesie tworzenia nowych rozwiązań. Albert Einstein uważał ją nawet za istotniejszą od wiedzy – mówił Dixon.
Znając mechanizm powstawania innowacji, łatwiej wspomóc nowe rozwiązania i ich tworów. Profesor Kaj Mickos ze szwedzkiego Uniwersytetu w Malardalen zaproponował model „fabryki innowacji”. Polega on na właściwym sformułowaniu problemu, którego rozwiązaniem ma być innowacja, a następnie na wspólnej, 72-godzinnej pracy zespołu złożonego z dwudziestu kilku osób. Metoda szwedzkiego naukowca przyniosła około 100 patentów na całym świecie.

Trzy tysiące pomysłów w trzy tygodnie
Johan Górecki ze szwedzkiego Globe Forum mówił o szczególnej roli mikropożyczek dla finansowania innowacji w Indiach. – Być może formuła ta będzie stanowić rosnącą konkurencję dla sektora bankowego – mówił Górecki. Jako dobry mechanizm innowacji Górecki przywołał też otwarte konkursy dla pomysłodawców innowacji Jeden z niemieckich koncernów motoryzacyjnych rozwiązał w ten sposób istotny problem technologiczny. O nagrodę ubiegało się 3 tys. pomysłów, które zostały zgłoszone zaledwie w trzy tygodnie. Trzy z nich okazały się doskonałe i przyczyniły się do rozwiązania problemu.

Patrzeć władzy na ręce
Profesor Colin Carlile, fizyk eksperymentalny z Uniwersytetu w Lund, zwrócił uwagę na konieczność wywierania nacisku na rządy narodowe i struktury europejskie, tak aby dotrzymywane były zobowiązania dotyczące finansowania badań naukowych. W roku 2000 Unia Europejska deklarowała, że w ciągu sześciu lat zwiększy wydatki na naukę do poziomu 3 procent PKB. W rzeczywistości pochłaniają one zaledwie 1,8 proc. PKB  i nie zmieniły się od początku nowego milenium. Kolejne zobowiązanie unijne stanowi o wzroście inwestycji w badania do poziomu 5 proc. do roku 2030. – Patrzmy na ręce władzy – tej bliższej i dalszej, aby deklaracja ta mogła stać się faktem – mówił prof. Carlile.

Przedszkolak w Sieci, newsy między stacjami
Hans-Jacob Bonnier, właściciel międzynarodowego koncernu medialnego, skoncentrował się na zmianach i innowacjach w znanym sobie sektorze. Poza spadkiem dochodów reklamowych, istotne zmiany spowodowane przez kryzys dotyczą nowego podziału rynku mediów. W globalnej skali spadło czytelnictwo pism  tabloidowych i plotkarskich, natomiast wzrosła popularność mediów ekonomicznych.
Młode pokolenie niemal w ogóle nie czyta już gazet codziennych, informacje o świecie czerpiąc z internetu. Coraz mniej chętnie korzysta nawet z e-maila („maila piszę jedynie wówczas, gdy muszę skontaktować się z kimś starszym” – jedna z wypowiedzi w przywołanym badaniu), komunikując się z otoczeniem za pomocą Facebooka, Twittera, blogów i komunikatorów. Popularność serwisów społecznościowych Bonnier uznał za dowód przesunięcia akcentów z treści komunikatu na sam akt komunikacyjny i jego kontekst. Inną tendencją jest postępujące obniżanie bariery wiekowej internautów. Szacuje się, że w 2020 roku z internetu będzie korzystać 65 procent dzieci  w wieku 3-11 lat!
Niewykluczone, że rozwiązaniem, które zostanie zaakceptowane przez „generację Y”, mogą stać się e-gazety, czyli „gazetopodobne” ekrany, w których wolne elektrony będą się zabarwiać na biało lub czarno pod wpływem fal radiowych. Technologicznie rozwiązanie takie jest już możliwe. Być może już wkrótce czytelnik e-gazety będzie dostawał nowe informacje podczas porannej podróży do pracy, między stacjami metra...


Śmieci w mikrofali, chemia w internecie
W ramach Globe Forum w Gdańsku odbywał się Konkurs Innowatorów w formie jednominutowych prezentacji w języku angielskim, tzw. elevator pitches. Po 60-sekundowych wystąpieniach przedstawiciele polskich i zagranicznych firm startujących w konkursie odpowiadali na pytania ekspertów i publiczności, która decydowała  o wyborze nominatów i zwycięzcy. Laureatem Konkursu Innowatorów została polska firma Aton, która zaprezentowała nowatorski system utylizacji odpadów za pomocą mikrofal. W pierwszym etapie głosowania publiczności spodobała sie idea internetowego banku substancji chemicznych łotewskiej firmy Molport. Rozwiązanie to umożliwia lepsze wykorzystanie zasobów, skraca czas i zmniejsza koszt uzyskania konkretnej substancji. Do finału Konkursu Innowatorów nominowane były także polskie firmy Promar za system zarządzania energią cieplną oraz EnergoPlazma za rozwiązanie umożliwiające odzysk energii z odpadów.  

Polscy laureaci Globe Award
Już podczas czwartkowej gali wieczornej Globe Forum zostały wręczone nagrody w  polskiej edycji konkursu Globe Award 2009. W kategorii Gmina Zrównoważonego Rozwoju  zwyciężył Stargard Szczeciński, a jako Innowację Zrównoważonego Rozwoju jury wskazało projekt zgłoszony przez firmę Danone. W czasie panelu dyskusyjnego nagrodzeni  opowiedzieli o wyróżnionych rozwiązaniach, dzieląc się swoimi doświadczeniami i wiarą w „lepsze jutro” zrównoważonego rozwoju w Polsce.


Rekultywacja po bratniej armii
Nagroda w kategorii „Gmina zrównoważonego rozwoju” trafiła do Stargardu Szczecińskiego, który do dziś zmaga się z skutkami kilkudziesięciu lat stacjonowania Armii Radzieckiej. Dzięki rekultywacji terenu skażonego przez ropę naftową (w czasie 4 lat usunięto z gleby około 1,7 mln ton substancji ropopochodnych!), a także inwestycjom w infrastrukturę drogową, wodną i kanalizacyjną stało się możliwe stworzenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Stargardzie Szczecińskim, która obecnie gości dwie firmy japońskie. Dzięki inwestycjom miasta i postawie innowacyjnej tylko w jednym z zakładów Strefy (Bridgestone) powstanie docelowo 1,5 tys. miejsc pracy, przyczyniając się do systematycznego spadku bezrobocia w regionie (w 2001 roku wynosiło ono około 30 proc.).
Cześć terenów poradzieckich została przeznaczona na budownictwo mieszkaniowe, głównie TBS-y. Na terenach dawnego lotniska wyremontowano budynki, które obecnie są przystosowane do potrzeb osób niesprawnych ruchowo i starszych. Na osiedlu znajdują się również rodzinne domy dziecka finansowane przez samorząd.
Do zagospodarowania pozostało jeszcze 40 hektarów z obszaru objętego SSE.
– Jeśli będzie taka potrzeba, a wiele już dziś na to wskazuje, podejmiemy starania, aby strefa ekonomiczna mogła zostać rozszerzona – mówił podczas panelu dyskusyjnego Sławomir Pajor, prezydent Stargardu Szczecińskiego. Prezydent, sam bezpartyjny, zwrócił uwagę na ciągłość władzy w Stargardzie, która w kolejnych kadencjach konsekwentnie realizuje ten sam program inwestycyjny.

Ślad węglowy: od pastwiska do recyclingu opakowań
Globe Award przyznano firmie Danone za narzędzie globalne, dostosowane jednak w Polsce do warunków lokalnych, służące do pomiaru i opisu „śladu węglowego”, czyli emisji dwutlenku węgla na każdym etapie produkcji. Z wyliczeń opartych na innowacyjnym narzędziu wynika, że przeszło 50 procent emisji CO2 przypada na rolniczy etap produkcji. To duży problem globalny, z którym korporacja chce się uporać poprzez poszukiwanie nowych rozwiązań. Za przeszło 30 procent „śladu węglowego” Danone odpowiedzialny jest etap produkcji i logistyki. Koncern poszukuje innowacji również w tym obszarze, głównie w segmencie opakowań, które w dużym stopniu decyzją o rozmiarach obciążenia środowiska. Udział w emisji CO2 związanej z procesem produkcyjnym stał się jednym z istotnych kryteriów biznesowych służących do oceny innowacji. – Czy postawa odpowiedzialności w biznesie opłaca się firmie? Tak. Czy to egoizm? Tak, ale w słusznej sprawie, bo służy wszystkim zaangażowanym stronom: producentom, nabywcom i naszemu wspólnemu środowisku. Klienci oczekują od nas rozwiązań wpisujących się w strategie zrównoważonego rozwoju – mówił Przemysław Pohrybieniuk,  dyrektor ds. relacji zewnętrznych i zrównoważonego rozwoju w firmie Danone.