Językowa burza mózgów

Fora Kultury Słowa odbywają się z inicjatywy Rady Języka Polskiego. Pierwsza taka konferencja miała miejsce w 1995 r. we Wrocławiu Zjazdy organizowane są zwykle co dwa lata w całej Polsce. Odbyły się już m.in. w Białymstoku, Poznaniu i Katowicach. Konferencje powstały, aby umożliwić różnym środowiskom naukowym wymianę poglądów na temat współczesnego języka polskiego.
Tegoroczne obrady miały miejsce od 9 do 11 października w Bibliotece Głównej UG. Ich tytuł brzmiał: „Polskie języki. O językach zawodowych i środowiskowych”. Gdańskie forum zgromadziło blisko 200 gości z całego kraju. Byli to nie tylko ludzie nauki, tacy jak np. Walery Pisarek czy Andrzej Markowski. Pojawiła się również m.in. prezenterka telewizyjna Jolanta Fajkowska oraz dziennikarka i polityk Krystyna Bochenek. Konferencja cieszyła się także dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców Trójmiasta. Licznie przybywali na nią również studenci, wykładowcy, uczniowie i nauczyciele. – Cieszymy się, że VII Forum Kultury Słowa okazało się ważnym spotkaniem intelektualnym nie tylko dla zaproszonych gości, ale także dla ludzi z zewnątrz. Wszystkie miejsca w auli były zajęte. W godzinach przedpołudniowych trzeba było dostawiać krzesła, a niektóre osoby gotowe były nawet siedzieć na schodach – mówi dr Małgorzata Milewska-Stawiany, współorganizatorka konferencji.

Naukowcy w ciągu 3 dni zaprezentowali w sumie 16 referatów. Referentami byli m.in.: Bogdan Walczak, Jerzy Treder, Ewa Kołodziejek i Jan Doroszewski. Znamienną cechą Forów Kultury Słowa jest ograniczenie czasu mówców (w tym roku do 20 min.), na rzecz wydłużenia czasu dyskusji. Debaty odbywały się dwa razy dziennie: około południa oraz wieczorem i trwały po 2 godziny każda. Taki stan rzeczy pozwolił wszystkim chętnym na swobodną wymianę zdań po serii referatów. Uczeni podjęli dyskusję m.in. o językach, które odchodzą, o tym, jak powstaje środowiskowa odmiana języka oraz o całym szeregu języków zawodowych i środowiskowych: marynarzy, żołnierzy, policjantów, paralotniarzy, biznesmenów, marketingowców, lekarzy, muzyków czy internautów.

– Wśród wygłoszonych wykładów dużym zainteresowaniem słuchaczy cieszył się szczególnie ekspresywnie wygłoszony przez Marka Kochana referat o języku biznesmenów. Pokazał on między innymi, jak mówią polscy biznesmeni do biznesmenów o biznesie, wskazał na słowa-klucze tego języka, a także duży udział w nim anglicyzmów – zauważyła dr Milewska-Stawiany.

W programie forum nie zabrakło również interesującego panelu dyskusyjnego „O przenikaniu elementów zawodowych i środowiskowych do polszczyzny ogólnej”. Zabrali w nim głos: prezydent Miasta Gdańska, Paweł Adamowicz, ksiądz profesor Wiesław Przyczyna, pisarz Stefan Chwin oraz znany językoznawca Jerzy Bralczyk. Każdy z nich mówił kolejno: o dyscyplinach wiedzy, z których przenika terminologia do języka ogólnego, o języku religijnym, następnie języku medycznym, a na koniec o przyczynach przenikania języka zawodowego i środowiskowego do języka ogólnego.

– Temat konferencji dotyczył  zagadnień współczesnego języka polskiego, które zawsze budzą zainteresowanie wrażliwych użytkowników języka. Forum pokazało, że takich w naszym społeczeństwie na szczęście nie brakuje. Konferencja uzmysłowiła również uczestnikom, jak wiele odmian językowych mieści się w języku polskim i jak nieostra jest granica między językiem środowiskowym i zawodowym – podsumowuje forum dr Małgorzata Milewska-Stawiany.