Śpijcie snem prawych i sprawiedliwych

Uroczystości pod pomnikiem poprzedziła uroczysta Msza św. w intencji ofiar i rodzin, którą w Bazylice św. Brygidy sprawował ks. kanonik Ludwik Kowalski.

Hymn Rzeczypospolitej Polskiej, odegrany przez Orkiestrę Morskiego Oddziału Straży Granicznej rozpoczął w Trójmieście uroczystości z okazji 70. rocznicy masowych ludobójczych rzezi ludności polskiej dokonanych przez OUN-UPA na Kresach II Rzeczypospolitej. 6 czerwca br. przy pomniku Pamięci Polaków mieszkających na Wołyniu, który znajduje się u zbiegu ulic Stolarskiej, Mniszki i Katarzynki w Gdańsku, spotkali się Kresowianie, kombatanci, mieszkańcy Trójmiasta i licznie zgromadzona młodzież szkolna ze sztandarami. Inspiratorami wydarzenia byli gdańszczanin Feliks Budzisz, dokumentalista zbrodni na Wołyniu i Wiceprzewodniczący Towarzystwa Miłośników Lwowa z Gdyni Jan Michalewski.

W imieniu organizatorów uroczystości: Prezydenta Miasta Gdańska Pawła Adamowicza, Kresowego Ruchu Patriotycznego, Gdańskiego Środowiska Żołnierzy 27-ej Wołyńskiej Dywizji AK, Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych Województwa Pomorskiego, Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich II RP w Gdański i Gdyni oraz Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku i Gdyni gości serdecznie powitał prowadzący, nie tylko gdańskie imprezy patriotyczne,  kpt. Ireneusz Aniszewski.

Prezydent Paweł Adamowicz mówił - Wielu z nas pochodzi z kresów II Rzeczpospolitej, dlatego dla nas pamięć o wydarzeniach na Wołyniu jest szczególnie ważna. Nie chodzi o to by rozdrapywać rany, ale by bronić prawdy, pamięci i by była przestroga dla kolejnych pokoleń. Przy takiej skali okrucieństwa trudno jest rozmawiać o pojednaniu. Apeluję jednak o spojrzenie na te historyczne fakty w duchu miłości, o którym w liście pisali biskupi obu narodów. W Gdańsku mieszkają dziś obok siebie Ukraińcy i Kresowianie, mieszkają potomkowie z ziem wschodnich i zachodnich. To miasto tworzymy wspólnie. Niech tętni ono wielokulturowym duchem, jak dawniej i daje świadectwo prawdy, odwagę świadczenia o niej w duchu dialogu oraz przebaczania.  

Wiceprzewodniczący Towarzystwa Miłośników Lwowa z Gdyni Jan Michalewski z ogromnymi emocjami przywoływał historię wydarzeń – W instrukcjach UPA odkryto po wojnie ponad 300 opisanych sposobów tortur dzieci, kobiet i mężczyzn. Śmierć od kuli była najlżejsza i o nią modliły się ofiary , gdy gasły nadzieje na uratowanie życia. Nacjonalistyczne bandy zamordowały około 60 tys. Polaków – nie licząc obywateli polskich narodowości żydowskiej i Czechów. (…) Apelujemy niech z przelanej krwi i cierpień zrodzi się pragnienie prawdy, a nie głoszonego kamuflażu. Prawdy jako podwaliny wzajemnego zrozumienia, a nawet przyjaźni między dwoma sąsiadami.

- Ofiara złożona na Wołyniu jest święta i nietykalna. Z tego miejsca wołam do Ukraińców – stańcie w prawdzie, bo bez niej oficjalnie deklarowana przyjaźń na poziomie prezydentów, premierów, rządów, jest nic nie znaczącym świadectwem, które waży tyle co garść puchu puszczonego na wiatr. Parafrazując Psalm Dawida wołam do naszych braci i sióstr zamordowanych na Wołyniu: „Pan jest pasterzem waszym. Niczego wam nie braknie. Na niwach zielonych pasie was. Nad wody spokojne prowadzi was”. Śpijcie snem prawych i sprawiedliwych – mówiła Posłanka na Sejm RP, członkini Parlamentarnego Zespołu do spraw Kresów, Kresowian i Dziedzictwa Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej Dorota Arciszewska–Mielewczyk.

Po przemówieniach kmdr Henryk Kalinowski wręczył „Krzyże Pamięci Ofiar Banderowskiego Ludobójstwa”. „Za czynny udział i wsparcie w upamiętnieniu Ofiar” krzyże otrzymali: Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz, Przewodniczący Rady Miasta Gdańska Bogdan Oleszek, Władysław Galka, Jan Michalewski, red. Barbara Szczepuła, Bogusław Szarwiła, Piotr Kowalczuk i Maciej Kukla.

Następnie odczytany został Apel Pamięci, a Żołnierze z 49. Bazy Lotniczej w Pruszczu Gdańskim oddali salwę honorową. Po sygnale „Hasło Wojska Polskiego” złożono wieńce i kwiaty. W imieniu gdańszczan wieniec złożyli Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz, Przewodniczący Rady Miasta Gdańska Bogdan Oleszek i Przewodniczący Klubu Platformy Obywatelskiej w Radzie Miasta Gdańska Maciej Krupa.

Na zakończenie uroczystości Orkiestra Morskiego Oddziału Straży Granicznej odegrała sygnał „Cisza” i ‘Modlitwę Obozową”.

Kolejna część obchodów odbyła się w Wielkiej Sali Wety w Ratuszu Głównego Miasta, gdzie wykład pt. „Ludobójstwo dokonane przez bandy UPA na Kresach II RP” wygłosiła dr Lucyna Kulińska.