Decyzją Kapituły Nagroda Literacka GDYNIA 2015 trafiła w ręce czterech mężczyzn. W kategorii „Eseistyka" otrzymał ją Piotr Wierzbicki za esej „Boski Bach" (Wydawnictwo Sic!, Warszawa). W kategorii „Poezja" uhonorowano Piotra Janickiego za tom poetycki „Wyrazy uznania" (Wydawnictwo Fundacja Na Rzecz Kultury i Edukacji im. Tymoteusza Karpowicza, Wrocław). W kategorii „Proza" nagrodę wręczono Michałowi Cichemu za prozatorski zbiór „Zawsze jest dzisiaj" (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec). W kategorii „przekład na język polski" zwyciężył Wiktor Dłuski za nowe tłumaczenie „Martwych dusz" Mikołaja Gogola (Wydawnictwo Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków).
Laureaci otrzymali Kostki Literackie oraz nagrody finansowe w wysokości 50 tys. zł. Do Nagrody Literackiej Gdynia nominowano w tym roku 20 książek. Kapituła wyłoniła je spośród 407 zgłoszeń.
Laureaci 10. Nagrody Literackiej GDYNIA
- Piotr Wierzbicki „Boski Bach" (Wydawnictwo Sic!, Warszawa)
Uhonorowany w kategorii „Eseistyka" zbiór „Boski Bach" Piotra Wierzbickiego to żywy, chwilami polemiczny esej, będący próbą dotarcia do samego jądra muzycznej sztuki wielkiego kompozytora. Bach, podpatrzony w czterech najbardziej charakterystycznych obliczach - buntownika, pocieszyciela, tragika i mistyka - jawi się tu jako artysta spełniony, podziwiany i świadomy wagi swych dokonań. Do książki dołączono niezwykłą płytę, ułożoną przez autora ze szczególnie mu bliskich dzieł Bacha.
Jak podkreśliła w laudacji przewodnicząca Kapituły Agata Bielik-Robson, nagroda w tym roku przypadła bardzo osobistemu studium o muzyce Bacha i jego biografii. Zdaniem Aleksandra Nawareckiego wszystkie nominowane w kategorii eseistyka książki łączył rzadki w kulturze polskiej podziw i zachwyt dla osób i dla osiągnięć innych. Kapituła podjęła decyzję o przyznaniu Nagrody Literackiej Gdynia książce Piotra Wierzbickiego, która poświęcona jest Bachowi jako architektowi adoracji i jako inżynierowi, który odnalazł dla takiego zachwytu najodpowiedniejszą formę.
Wyróżniony nagrodą Piotr Wierzbicki (ur. 1935) jest znanym eseistą, pisarzem i publicystą, autorem kilkunastu książek poświęconych sprawom polskim, problematyce metafizycznej oraz muzyce Chopina. Felietonista „Tygodnika Literatura" (1972-1977) i „Tygodnika Powszechnego" (1977-1989), w późnych latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych związany z drugim obiegiem. W latach 1993-2005 pełnił funkcję redaktora naczelnego „Gazety Polskiej".
- Michał Cichy „Zawsze jest dzisiaj" (Wydawnictwo Czarne, Wołowiec)
Nagrodzony w kategorii „Proza" zbiór „Zawsze jest dzisiaj" Michała Cichego to literacka forma współczesnego spacerownika po Warszawie. Proza Cichego to zaskakujący, alternatywny portret wielkiej metropolii, będący zarazem niespieszną kontemplacją i medytacyjną wędrówką bez przystanku i bez końca, która pozwala nam dostrzec to, czego nie dostrzegli inni. Członkowie Kapituły docenili książkę Cichego „za cierpliwość, za ciekawość i za wysoką klasę literackiej gry w klasy" (Małgorzata Łukasiewicz). Zdaniem Zbigniewa Kruszyńskiego książka Cichego to „siedemdziesiąt stron natchnionego perypatetyka, który pośród warszawskich trotuarów i krawężników, granitów i kostki Bauma znalazł nieoczywisty wzór życia i literatury oraz literatury i życia. Proza nigdy nie brzmiała tak dobrze sięgając bruku."
Michał Cichy (ur. 1967) - z wykształcenia historyk - był wieloletnim dziennikarzem „Gazety Wyborczej". W latach 1997-2002 był współtwórcą i jurorem Nagrody Literackiej Nike. Aktualnie współpracownik Muzeum Pamięci Holocaustu w Waszyngtonie.
- Piotr Janicki „Wyrazy uznania" (Wydawnictwo Fundacja Na Rzecz Kultury i Edukacji im. Tymoteusza Karpowicza, Wrocław)
W kategorii „Poezja" nagroda przypadła Piotrowi Janickiemu (ur. 1974) - poecie, członkowi grup muzycznych i redaktorowi zinu poetyckiego Cyc Gada. Janicki jest współtwórcą - wraz z Bartkiem Kalinką - płyty „Boży rok" i autorem zbioru poetyckiego „Nadal aksamit" (2006).
Zdaniem członków Kapituły prof. Jerzego Jarniewicza i prof. Jacka Gutorowa uhonorowany tomik poetycki „Wyrazy uznania" „przypomina nam, że o wyjątkowości poezji decyduje nieuprzedzone spojrzenie i językowa nieprzewidywalność." Autorzy laudacji podkreślili, że książka poetycka Janickiego była dla nich zupełną niespodzianką i spotkaniem z „wyraźnie odmiennym głosem, osobnym językiem i odrębną poetyką". Według prof. Gutorowa „zdania i słowa wyczyniają tu prawdziwe brewerie. Takiego połączenia językowych szaleństw, zmienności perspektyw i niepowstrzymanej wyobraźni, można tylko pozazdrościć."
- Wiktor Dłuski, „Martwe dusze", autor oryginału Mikołaj Gogol (Wydawnictwo Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków)
Wyróżniony w kategorii przekład na język polski Wiktor Dłuski (ur. 1939) przełożył na język polski blisko pół setki książek, tłumacząc m.in. klasyków myśli politycznej, filozofów i autorów literatury pięknej. Autor jest zasłużonym tłumaczem i publicystą, członkiem redakcji „Res Publica", od blisko czterdziestu lat zajmującym się przekładem dzieł z literatury francuskiej i rosyjskiej. W jego doskonałym przekładzie „Martwych dusz" Gogola przemierzamy wraz z Pawłem Cziczikowem rosyjską prowincję.
Zdaniem Marka Bieńczyka nie było rzeczą łatwą znaleźć dla języka dawnych lat mowę, która znajdzie drogę dla współczesnego ucha, lecz zarazem zachowa szyk oryginału i pozostanie mu semper fidelis, która nie odwraca się od najnowszej polszczyzny, lecz nie będzie chciała schlebiać dzisiejszemu czytelnikowi łatwością i płynnością frazy. W uzasadnieniu Kapituła doceniła Wiktora Dłuskiego „za odwagę zmierzenia się z arcydziełem, za to że przełożyć książkę nie tylko chciał, lecz także - jak przyznaje - przełożyć musiał i nie tylko musiał, ale zdołał to zrobić znakomicie."
Napisz komentarz
Komentarze