Okazją do Wielkiego Starcia staną się dwie literackie podróże "Z Wiślanej Delty, Tczew, Gdańsk, Żuławy, Malbork, szkice z podróży 1856", Ludwiga Passarge’a, pierwsze polskie tłumaczenie w 160. rocznicę wyprawy, oraz "Na Groblach" Wincentego Pola.
Podróż Ludwika Passarge'a przenosi czytelnika do połowy XIX wieku. To świat, w którym widzimy ówczesne gdańskie kamienice, podziwiamy nową przeprawę wiślaną w Tczewie, a w tle bogactwo regionalne Żuław.|
Relacja podróży Ludwiga Passarge’a po Delcie Wisły stanie się doskonałą okazją do konfrontacji z opisem Żuław Wiślanych innego podróżnika, wybitnego pisarza, geografa i krajoznawcy - Wincentego Pola. Odwiedził on ten region... 14 lat wcześniej, w 1842 r.
Który z nich najlepiej oddał piękno Żuław? Kto najciekawiej opisał Deltę Wisły? Kto był baczniejszym obserwatorem podczas podróży po tej „małej ojczyźnie”?
Jedyny w swoim rodzaju i niepowtarzalny pojedynek popularno-naukowy wzbogacony narracją historyczną i literacką, poświęcony Żuławom Wiślanym. To właśnie one stały się bohaterem dwóch podróży, które dzieli blisko 14 lat…
Jako Wincenty Pol - Paweł Jarczewski (Kustosz Izby Pamięci Wincentego Pola, „Wyspa Skarbów” GAK). Jako Ludwig Passarge - Przemysław Czaja (Kierownik Działu Promocji Literatury, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku).
„Z Wiślanej Delty, Tczew, Gdańsk, Żuławy, Malbork, szkice z podróży 1856” Ludwiga Passarge’a
Spotkanie stanie się okazją by przybliżyć niezwykłą podróż jaką odbył w 1856 r. po Delcie Wisły Ludwig Passarge. Przywołamy opisy krajobrazu, mieszkańców, architektury. Jednocześnie skonfrontujemy jego wędrówkę z relacją Wincentego Pola, który przebywał na Żuławach w 1842 r.
„W ciągu niewielu lat osiadający tu tłumnie koloniści stworzyli tu (…) kulturę rolną, która spowodowała, że tej okolicy całkiem słusznie nadano nazwę – Ogrodu Prus…” - Ludwig Passarge
„…Jeżeli Wenecja jest miastem na wodzie - to można by tu o Żuławach powiedzieć: że Żuławy są krajem na wodzie…” - Wincenty Pol
Byli wybitnymi osobowościami swoich czasów. Nigdy się nie poznali, ale posiadali wspólną pasję… Kochali podróżować… Efektem ich zamiłowania stał się bogaty opis krainy wydartej wodzie – Żuław Wiślanych. O kim mowa?
Wincenty Pol - ur. 1807 r. w Lublinie, wybitny polski poeta, geograf, krajoznawca. Twórca katedry geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz nazwy „Śmiała Wisła”, nowego przełomu Wisły do morza utworzonego w 1840 r. Swoje wrażenia, jakie wywarły na nim Żuławy, opisał w krótkim szkicu literackim pt. „Na Groblach”.
Ludwig Passarge - urodzony w 1825 r. w Wolittnick (Prusy Wschodnie). Obok pracy zawodowej, swoje życie poświęcił pasji podróżowania po całej Europie. Ich relacje zamieszczał w licznych artykułach i książkach. Jedną z nich, jest właśnie wydane, pierwsze polskie tłumaczenie „Z Wiślanej Delty, Tczew, Gdańsk, Żuławy, Malbork, szkice z podróży 1856”, gdzie opisał nie tylko piękno wymienionych miast ale przedstawił swoje wrażenia z wędrówki po Żuławach Wiślanych.
Prawie półtora wieku temu, 1856 Ludwig Passarge odbył podróż po Delcie Wisły. Odwiedził m.in.: Gdańsk, Tczew, Malbork. Czy publikując swoje wrażenia z wędrówki, myślał że był pierwszy…? Nic bardziej mylnego! 14 lat wcześniej, w 1842 r. Żuławy Wiślane odwiedził inny sławny podróżnik, Wincenty Pol. Jego spostrzeżenia z wyprawy po tym terenie zawarte w szkicu literackim „Na Groblach” stały się pierwszym, tak dokładnym opisem tego miejsca.
Wystawa czasowa „Z Delty Wisły”
Ekspozycja poświęcona niezwykłej krainie – Żuławom Wiślanym. Przyczynkiem do jej powstania stała się książka Ludwiga Passarge’a "Z wiślanej delty..." oraz literacka miniatura "Na Groblach" Wincentego Pola, ukazujące piękno Delty Wisły. Na wystawie znajdziemy:
- opisy Delty Wisły obu XIX – w. autorów
- żuławskie eksponaty
- fotografie pochodzące z kolekcji Izby Pamięci Wincentego Pola
Opisy krajobrazu, architektury, mieszkańców Żuław, jak i codziennego życia tuż obok groźnej rzeki, skłoniły nas do zaprezentowania tego niezwykłego skrawka lądu. To wędrówka do czasów minionych, które pozostały na wyblakłej fotografii, we wspomnieniach, zachowanej dokumentacji.
WERNISAŻ: 17 marca (czwartek) 2016, godz. 18.00
Ekspozycja wystawy: 18 III – 31 V 2016 r.
Wstęp wolny
Gdański Archipelag Kultury "Wyspa Skarbów"
DOM KULTURY / GALERIA / MUZEUM
ul. Turystyczna 3, Gdańsk Sobieszewo
Napisz komentarz
Komentarze