Wspomnienie męczenników. „Niech Krzyż ramionami swymi Was utuli"

Mianem „Pelplińskiej Jesieni” określa się wydarzenia z października 1939 r., kiedy hitlerowscy okupanci aresztowali 21 kanoników diecezji chełmińskiej oraz profesorów Wyższego Seminarium Duchownego i Collegium Marianum.

W miniony czwartek upamiętniono zamordowanych kapłanów.
Z grona ponad dwudziestu aresztowanych po pewnym czasie wyłączono poważnie chorego biskupa  pomocniczego Konstantego Dominika oraz wybitnego filozofa, ks. prof. Franciszka Sawickiego.
Ks. Sawickiego "uratował" major SS, któremu był potrzebny do pomocy przy ewidencjonowaniu i zagrabianiu cennych pozycji z biblioteki seminarium.

Wszyscy spośród aresztowanych jeszcze tego samego dnia ponieśli śmierć. Jednym z miejsc, gdzie rozstrzelano pelplińskich księży, była Wola pod Pelplinem. Tam zginęli ks. Teodor Borowski – proboszcz z Wielkiego Garca, ks. Alojzy Deja – proboszcz z Nowej Cerkwi oraz ks. Jan Bogdański – prefekt z Pelplina. To właśnie w tym miejscu, pod odsłoniętym roku temu krzyżem, w 72. rocznicę tragicznych wydarzeń odbyły się uroczystości upamiętniające ofiary jesieni 1939 r.

W uroczystościach wzięli udział m. in. ks. infułat Tadeusz Brzeziński - proboszcz Parafii Katedralnej w Pelplinie, ks. Wojciech Gruba - proboszcz parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Wielkim Garcu, ks. kanonik Jerzy Kryger - proboszcz parafii pw. św. Bartłomieja w Rajkowach, ks. kanonik Stanisław Borzykowski - proboszcz parafii Wniebowzięcia NMP w Nowej Cerkwi, wiceburmistrz Pelplina Tadeusz Błędzki, przewodniczący Rady Miejskiej Mirosław Chyła, sekretarz gminy Jolanta Ligmanowska, wójt Morzeszczyna Piotr Laniecki, dyrektor Zespołu Kształcenia i Wychowania w Rudnie Tadeusz Czerwiński z przedstawicielami uczniów i nauczycieli oraz uczniowie z Zespołu Szkół nr 2 w Pelplinie z opiekunem, a także główny inicjator wzniesienia pamiątkowego krzyża p. Mazurek.

Niech Pan usłyszy modlitwy...
Oddając hołd ofiarom pelplińskiej jesieni 1939 r. przytoczymy słowa, które znajdują się na tablicy pamiątkowej krzyża ustawionego w miejscu zbrodni:
„Niech Krzyż ramionami swymi Was utuli
I wiatr, kołysząc łany zbóż wyrosłe z tej ziemi.
Niech patrzą obłoki i gwiazdy i niebo wysokie,
A Pan niech usłyszy modlitwy wiernych, którzy pamiętają…”