Antysemityzm - grzechem. „Łuk mój kładę na obłoki..."

Tegorocznym uroczystościom towarzyszą słowa z Księgi Rodzaju: „Łuk mój kładę na obłoki, aby był znakiem przymierza miedzy Mną a ziemią …” Centralne obchody odbywają się w Warszawie.

Obchody w skali ogólnopolskiej, diecezjalnej i parafialnej mają na celu - jak przypomina Komitet ds. Dialogu z Judaizmem przy Konferencji Episkopatu Polski - wyjaśnianie i upowszechnianie istoty Dnia Judaizmu, przybliżanie nauczania Kościoła po Soborze Watykańskim II na temat Żydów i ich religii, a także wyjaśnianie wiernym tragedię zagłady Żydów i ukazywanie antysemityzm jako grzechu. W tym dniu zaproszono  do wspólnej modlitwy przedstawicieli innych Kościołów i wspólnot chrześcijańskich.

Celem ogólnopolskiego Dnia Judaizmu jest budowanie i rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także wspólna modlitwa i refleksja nad związkami obu religii. „Dekalog jest naszym wspólnym dziedzictwem i wspólną pamięcią” - mówił papież Benedykt XVI, odwiedzając w 2005 roku kolońską synagogę. Dzień Judaizmu ma uświadamiać, że chrześcijanie i żydzi wierzą w jednego Boga.

Tegorocznym obchodom towarzyszy motto: „Łuk mój kładę na obłoki, aby był znakiem przymierza miedzy Mną a ziemią” (Rdz 9, 13). Słowa te - jak podkreśla bp Mieczysław Cisło - otwierają cykl tematów związanych z historią zbawienia, w schemacie teologicznym: wina – kara - wybawienie. Fragment z Księgi Rodzaju o przymierzu Boga zawartym z Noem łączy się z tajemnicą miłości Boga, która stała się darem dla każdego człowieka, jednakowo dla chrześcijanina i dla Żyda.

Jak podkreśla bp Cisło, Dzień Judaizmu w Kościele Katolickim w Polsce w swych założeniach jest inicjatywą wewnątrzkościelną, jednak w jego obchodach, czy to na szczeblu diecezjalnym, czy parafialnym, uczestniczą zapraszani przedstawiciele gmin żydowskich wraz z rabinami.

Ogólnopolskie obchody XII Dnia Judaizmu w Polsce odbędywają się w tym roku w Warszawie. W sobotę, 17 stycznia w kościele pw. Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim o godz. 16.30 liturgii słowa przewodniczył abp Kazimierz Nycz, natomiast o godz. 18.00 w synagodze Nożyków przy ul. Twardej będzie miało miejsce spotkanie na zakończenie szabatu.

Przygotowania do głównych uroczystości trwały już od 12 stycznia. Wczoraj na wspólnej modlitwie w Domu Arcybiskupów Warszawskich spotkali się żydzi i chrześcijanie. Prócz gospodarza miejsca, abp. Kazimierza Nycza obecny był także abp Henryk Hoser – ordynariusz diecezji warszawsko-praskiej i naczelny rabin Polski Michael Schudrich.

Spotkaniom i modlitwom ekumenicznym towarzyszą także wydarzenia kulturalne. W czwartek, 15 stycznia w klasztorze przy ul. Freta dominikanie wyświetlili filmy żydowskie ze zbiorów Małgorzaty Burzyńskiej-Keller, natomiast w piątek w siedzibie Klubu Inteligencji Katolickiej (ul. Freta 20/24a) otwarta została wystawa fotograficzna „Młodzi żydzi i młodzi katolicy w dialogu”. Odbył się wykładu Lucii Faltina z Cambridge na temat aktualnego stanu badań nad stosunkami żydowsko-chrześcijańskimi.

Oprócz wydarzeń w Warszawie zaplanowano też szereg uroczystości lokalnych. Diecezje zorganizowały obchody według programów własnych. Organizując nabożeństwa, korzystały z dostarczanych przez Komitet KEP ds. Judaizmu materiałów w postaci wkładki do Biuletynu Ekumenicznego. Bogaty program XII Dnia Judaizmu przygotował m.in. Poznań, gdzie już od 8 stycznia trwają modlitwy, koncerty, wystawy, prezentacje filmów i spotkania katolików i żydów. Głównym punktem poznańskich obchodów było nabożeństwo biblijne 17 stycznia w Kościele pw. św. Wojciecha, pod przewodnictwem abp. Stanisława Gądeckiego. Wzięli w nim udział przedstawiciele Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich.

Obchody w skali ogólnopolskiej, diecezjalnej i parafialnej mają na celu - jak przypomina Komitet ds. Dialogu z Judaizmem przy Konferencji Episkopatu Polski - wyjaśnianie i upowszechnianie istoty Dnia Judaizmu, przybliżanie nauczania Kościoła po Soborze Watykańskim II na temat Żydów i ich religii, a także wyjaśnianie wiernym tragedię zagłady Żydów i ukazywanie antysemityzm jako grzech oraz zapraszać tego dnia do wspólnej modlitwy przedstawicieli innych Kościołów i wspólnot chrześcijańskich.


W Episkopacie Polski utworzono Podkomisję ds. Dialogu z Judaizmem w 1986 roku. Na jej czele stanął wówczas bp Henryk Muszyński. Niespełna rok później podniesiono ją do rangi komisji. W styczniu 1991 roku ogłoszono na terenie całej Polski list pasterski Episkopatu Polski na temat stosunków katolicko-żydowskich. Biskupi uwrażliwiali w nim na odmienne potrzeby uczestników dialogu i wzywali do pogłębiania wiedzy o sobie nawzajem. W 1994 r. funkcję przewodniczącego Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem objął bp Stanisław Gądecki (wówczas biskup pomocniczy gnieźnieński, obecnie metropolita poznański). Po zmianach statutowych przemianowano komisję na Komitet ds. Dialogu z Judaizmem, wchodzi on w skład Rady ds. Dialogu Religijnego. Dzięki staraniom tego komitetu, decyzją Konferencji Episkopatu Polski, od 1998 roku obchodzi się w Polsce Dzień Judaizmu. Od 2001 r. ma on stały termin - dzień przed rozpoczęciem Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan (jeśli wówczas przypada piątek i rozpoczyna się świąteczny dzień szabatu, aby go uszanować, obchody przenoszone są na inny dzień tygodnia.) Obecnie przewodniczącym Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem jest biskup pomocniczy archidiecezji lubelskiej Mieczysław Cisło.

Dużą rolę w rozwoju dialogu z judaizmem odegrało również Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Izraelskiej, w ramach którego w 1990 roku zawiązała się Sekcja Dialogu Chrześcijańsko-Żydowskiego. Przekształciła się ona wkrótce w Polską Radę Chrześcijan i Żydów.