Jak oświetlić schody? Praktyczny przewodnik po oświetleniu schodowym

Planowanie oświetlenia schodowego

Schody są tym fragmentem domu czy mieszkania, które z jednej strony bywa spektakularnie piękny, ale z drugiej jest to miejsce, w którym łatwo o wypadki jeśli się nie zadba o właściwe oświetlenie.

Czym może być oświetlenie schodowe i jakie są jego rodzaje?

Oświetlenie schodowe w formie lamp wiszących

Oświetlenie schodowe w formie lamp wiszących jest nowoczesnym i eleganckim rozwiązaniem, które może być używane w różnych stylach wnętrz.

Jest ono łatwe do zainstalowania i może być używane w przypadku, gdy jest potrzebne więcej światła.

Oświetlenie schodów można uzyskać za pomocą lamp zwisających. Zwłaszcza jeśli tak zwana dusza schodów jest obszerna to oświetleniem tego elementu może być sufitowa lampa kaskadowa czy długi żyrandol. Taka oprawa oświetleniowa zyskuje niewiarygodnie obszerną przestrzeń, która podkreśla jej urodę, ale dodatkowo jest to sprytny zabieg kompozycyjny, ponieważ często brak wypełnienia tej przestrzeni irytuje brakiem proporcji.

Zalety zwisającego oświetlenia klatki schodowej to obok funkcjonalności także wyjątkowość i piękno. Wadą bywa jednak olśnienie.

Kinkiety – klasyczne oświetlenie schodowe

Kinkiety są klasycznym typem oświetlenia schodowego, który może być używany w różnych stylistykach wnętrzarskich.

Są one łatwe do zainstalowania i mogą być używane w przypadku, gdy jest potrzebne więcej światła.

W ich przypadku również należy starannie dobierać umiejscowienie punktów oświetleniowych i typ opraw by uniknąć efektu olśnienia.

Kolejnym sposobem oświetlenia schodów są taśmy LED. Mogą one być wpuszczone w stopnice schodów.

Przy ich montażu trzeba starannie zadbać o to, by ilość światła nie była męcząca dla oczu.

Osłonięcie taśmy LED mlecznym dyfuzorem na pewno będzie pomocne.

Taśmy LED można wpuścić w tynk nad biegiem schodów.

Oświetlić schody można montując pojedyncze punkty świetlne w ścianie nad stopniami.

To, by upewnić się, że oświetlenie schodowe jest bezpieczne i nie stwarza zagrożenia dla użytkowników jest bardzo ważne.

Problemu olśnienia najłatwiej uniknąć gdy na klatce schodowej zastosujemy przysłonięte, ukryte źródła światła. Na przykład taśmę LED można umieścić pod pochwytem.

Idealnym wyborem będzie oświetlenie ukryte nisko, przy stopnicach. Kąt patrzenia jest wówczas taki, że niebezpieczeństwo olśnienia staje się minimalne. Dobrze sprawdza się wpuszczenie taśm LED pod nosek stopnicy schodowej.

Jak dobrać odpowiednie oświetlenie schodowe?

Przed wyborem sposobu oświetlenia klatki schodowej należy rozważyć kilka czynników, takich jak wielkość schodów, rodzaj materiału, z którego są wykonane, oraz styl wnętrza.

Wybierając oświetlenie schodowe należy też zadbać o prawidłową barwę źródła światła. Dla schodów drewnianych temperatura barwowa powinna wynosić 2700K.

W przypadku schodów w barwach chłodnych, na przykład wykonanych z betonu architektonicznego lub kamienia o chłodnej barwie źródło światła powinno być również chłodne. 4000K będzie tu właściwym wyborem.

Rodzaje włączników schodowych

Włączniki schodowe umożliwiają kontrolowanie oświetlenia z różnych miejsc, co jest szczególnie przydatne na schodach lub w długich korytarzach.

Istnieją różne sposoby włączania oświetlenia na schodach. Podstawowym rozwiązaniem są tradycyjne włączniki schodowe, pozwalające włączyć i wyłączyć światło z dwóch punktów.

Włącznik schodowy pojedynczy

Włącznik schodowy pojedynczy to najprostszy typ włącznika schodowego, który umożliwia sterowanie jednym źródłem światła z dwóch miejsc.

Jest on idealny dla małych schodów i może być łatwo zainstalowany.

Włącznik schodowy podwójny

Włącznik schodowy podwójny to bardziej zaawansowany typ włącznika schodowego, który umożliwia sterowanie dwoma źródłami światła z dwóch miejsc.

Jest on idealny dla większych schodów i może być używany w przypadku, gdy jest potrzebne więcej światła.

Włącznik krzyżowy

Włączniki krzyżowe dodają możliwość sterowania oświetleniem z trzeciego lub większej liczby miejsc.

Włącznik schodowy z czujnikiem ruchu

Popularnym rozwiązaniem są również czujniki ruchu, które włączają światło automatycznie wtedy, gdy ktoś zbliża się do schodów, oszczędzając energię. Jednak polecić go można osobom, które nie posiadają w domu zwierząt.

Warto podłączyć włącznik schodowy ze ściemniaczem

Architekci wnętrz mają swoje sprawdzone sposoby. Na przykład architekt wnętrz (Gdańsk) Magdalena Kozieł - Krzyżanowska z INNA Projekt poleca załączanie oświetlenia schodów ściemniaczem schodowym. Schody, które wieczorem są stale oświetlone delikatnym światłem nie tylko ładnie wyglądają, ale przede wszystkim zwiększają bezpieczeństwo. W razie potrzeby możesz zdecydować o zwiększeniu mocy, ale minimalne rozświetlenie nie będzie przeszkadzać, a znacząco poprawi poczucie orientowania się w przestrzeni, więc dobrze, by było zapalone często.

Systemy inteligentne wspierają oświetlenie schodowe

Oświetlenie schodowe może być zintegrowane z systemami smart, umożliwiając sterowanie jasnością i kolorem światła.

Jak podłączyć włącznik schodowy?

Podłączenie włącznika schodowego to jedna z bardziej zaawansowanych operacji w domowej instalacji elektrycznej, jednak z odpowiednimi narzędziami i wiedzą, można to zrobić samodzielnie. Przede wszystkim, przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac, należy upewnić się, że zasilanie w obwodzie jest wyłączone, aby zapobiec porażeniu prądem. Do tego przyda się tester napięcia, który pozwoli sprawdzić, czy prąd nie płynie w przewodach.

Podłączenie przewodów fazowych i neutralnych:

W instalacji schodowej kluczowe jest prawidłowe podłączenie przewodów fazowych i neutralnych, które będą zasilać oświetlenie. Standardowy włącznik schodowy składa się z dwóch lub trzech zacisków:

• Faza (L) – to przewód, przez który doprowadzana jest energia elektryczna do włącznika.
• Neutralny (N) – przewód neutralny, który zamyka obwód.
• Przewody łączące – dodatkowe przewody, które umożliwiają kontrolowanie oświetlenia z dwóch miejsc (np. z góry i z dołu schodów). Przewody fazowy i neutralny muszą być podłączone zgodnie z planem instalacji. Jeden przewód fazowy biegnie z głównej rozdzielni do pierwszego włącznika, drugi przewód fazowy łączy oba włączniki schodowe. Przewód neutralny jest bezpośrednio podłączony do źródła światła.

Użycie przewodów łączących: Włącznik schodowy umożliwia sterowanie oświetleniem z dwóch różnych miejsc, na przykład z góry i dołu schodów. Aby to było możliwe, musimy zastosować przewody łączące między dwoma włącznikami. Najczęściej są to dwa dodatkowe przewody, które biegną między pierwszym a drugim włącznikiem. Kiedy w jednym włączniku następuje zmiana pozycji, prąd przepływa przez przewód łączący, umożliwiając włączenie lub wyłączenie światła z drugiego włącznika.

Prawidłowe podłączenie przewodów zgodnie ze schematem instalacji schodowej jest kluczowe, aby całość działała bez zarzutu. Należy zwrócić uwagę na to, aby wszystkie przewody były dobrze zabezpieczone i nie miały styczności z metalowymi elementami, które mogłyby powodować zwarcie.

Na zakończenie, po podłączeniu wszystkich przewodów, należy włączyć zasilanie i przetestować działanie włącznika schodowego, upewniając się, że można kontrolować oświetlenie z obu punktów sterowania.

Czy da się samodzielnie podłączyć oświetlenie schodowe?

Podłączenie włącznika schodowego może wydawać się skomplikowane, ale przy użyciu odpowiednich narzędzi i przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa, jest to zadanie do wykonania w domowych warunkach. Pamiętaj, aby zawsze pracować na wyłączonym obwodzie i dokładnie sprawdzać podłączenia przewodów. Jeśli nie masz pewności co do swoich umiejętności, skonsultuj się z elektrykiem.

Oświetlenie na klatkach schodowych wymaga precyzyjnego podłączenia zgodnie z odpowiednim schematem instalacji schodowej. Tylko prawidłowo wykonana instalacja elektryczna gwarantuje, że korzystanie z niej będzie bezpieczne i bezawaryjne. Każdy element, od podłączenia przewodów fazowych po montaż włączników, musi być zrealizowany z dbałością o szczegóły.